اظهارنامه گمرکی، یک سند کتبی است که صاحب کالا یا نماینده قانونی او برای معرفی کالا به گمرک ارائه می‌دهند. این سند حاوی تمام اطلاعات و مشخصات مربوط به کالا است و برای انجام عملیات گمرکی بسیار حیاتی می‌باشد. اهمیت این اظهارنامه برای ورود و خروج کالاها از کشورها بسیار بالاست. به طور کلی، فرایند ورود و خروج کالاها از یک کشور به دیگری از طریق گمرک آن کشور صورت می‌گیرد. وقتی کالاها به کشور وارد می‌شوند، باید ابتدا به گمرک ارائه شوند و پس از انجام مراحل اداری و ترخیص، به مقصد نهایی ارسال شوند. در این فرایند، اظهارنامه گمرکی نقش بسیار مهمی دارد. این سند تضمین می‌کند که تمام اطلاعات مربوط به کالا، از جمله نوع، میزان، ارزش و مشخصات فنی آن به صورت دقیق و کامل به گمرک اعلام شود. بدون ارائه این اظهارنامه، عملیات گمرکی انجام نمی‌شود و کالاها ممکن است در گمرک نگهداری شوند.
مسئولیت این اظهارنامه به طور کامل و کاملاً بر عهده صاحب کالا یا نماینده قانونی او است. این سند به عنوان یک تعهد حقوقی بسیار مهم و ضروری محسوب می‌شود که باید با دقت و صحیح تکمیل گردد. ارائه اظهارنامه کامل و صحیح از طرف صاحب کالا یا نماینده او، اطمینان می‌دهد که تمام اطلاعات لازم مربوط به کالا، از جمله نوع، مقدار، ارزش، و مشخصات فنی آن به درستی و دقت در سند درج شده است. همچنین، در صورتی که دلال گمرک در فرآیند ترخیص کالا کمک نماید، او نیز متعهد است که اظهارنامه را به همراه تمام اسناد و مدارک مرتبط به گمرک ارائه دهد. این اسناد شامل همه مدارک مورد نیاز برای ترخیص کالا، گواهی‌ها، مجوزها، و سایر اسناد مربوط به کالا و فرآیند ترخیص آن است. اصلی‌ترین نقش اظهارنامه در فرآیند ورود و خروج کالاها به و از کشورها، تضمین صحت و درستی اطلاعات و مدارک مربوط به کالا است.
مهمترین مواردی که باید در اظهارنامه گمرکی نوشته شود
اظهارنامه گمرکی یک سند رسمی است که برای واردات و یا صادرات کالا ها استفاده می شود و حاوی اطلاعات حیاتی مربوط به کالا و معامله است. در این اظهارنامه، اطلاعات مهمی باید با دقت وارد شود. مشخصات گمرک و زمان ثبت کالا شامل اطلاعات مربوط به محل و زمان ثبت کالا در گمرک است که برای انجام مراحل گمرکی ضروری است. همچنین نوع اظهارنامه باید نوشته شود. آیا اظهارنامه مربوط به واردات است یا صادرات؟ این موضوع باید به صورت رسمی در سند مشخص شود. و اطلاعات شرکت وارد کننده یا صادرکننده باید نوشته شود. نام و مشخصات شرکتی که کالا را وارد یا صادر می کند باید در اظهارنامه ذکر شود. همچنین نام کشور مبدا و مقصد کالا، این اطلاعات مربوط به کشوری است که کالا از آنجا وارد یا به آنجا صادر می شود و بسیار حیاتی برای تعیین مالیات و سایر مقررات گمرکی است.
در اظهارنامه ، اطلاعات جامعی از حمل و نقل کالا باید درج شود تا به دقت مشخص شود که چگونه کالا ها به مقصد خود رسیده‌اند. این شامل نوع حمل (مانند زمینی، هوایی، دریایی و غیره) و شرکت حمل و نقل مرتبط است. همچنین، جزئیات مهمی از کالا مانند تعداد و وزن باید به دقت ذکر شوند تا در محاسبه ارزش گمرکی کالاها بتوان استفاده کرد. تعداد دقیق و وزن کالاها از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا این اطلاعات اساسی برای محاسبه هزینه‌های گمرکی و دیگر مراحل مرتبط با واردات یا صادرات است. به علاوه، در اظهارنامه ، ارزش کالا ها نیز باید به دقت و با استفاده از روش های مشخص شده محاسبه شود و درج گردد. استفاده از اطلاعات دقیق و صحیح در اظهارنامه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این کار به مقامات گمرکی اعتماد داده و از بروز هرگونه مشکل یا تاخیر در روند گمرکی جلوگیری می کند.
مدارک و مجوزهای لازم برای اظهار کالا
استيراد و اظهار کالا ها يک فرايند پيچيده در اظهارنامه گمرکی است که نيازمند مجوز ها و اسناد مختلفي است. اين مجوز ها و اسناد به دليل نظارت و کنترل دولت بر تردد کالا ها از واردات و صادرات، براي اطمينان از اعمال قوانين و مقررات، لازم است. کارت بازرگاني يکي از مدارک اصلي و لازم براي انجام معاملات تجاري است. اين کارت اثبات کننده وجود شرکت يا فرد حقوقي در حوزه بازرگاني مي‌باشد. بارنامه يا Bill of Lading، سند مهمي است که توسط حامل کالا صادر مي شود و مشخصات کالا ها و شرايط حمل و نقل آن‌ها را بيان مي کند. ترخیصیه هم یکی از اسنادی است که لازم است.اين سند توسط گمرک صادر مي شود و نشان دهنده ترخيص کالا ها در مقصد نهايي است. همچنین گواهی مبدا مشخص مي کند که کالا از کشوري خاص وارد شده است و مبداي آن کشور را تاييد مي کند.
فاکتور یا سیاهه خرید نشان دهنده مبلغ و شرايط خريد کالا ها است. همچنین اعلامیه تامین ارز هم یکی از مدارک مهم برای اظهار کالا است که در صورت نياز به ارز خارجي براي پرداخت هزينه هاي مربوط به واردات، اين اعلاميه لازم است. پیش فاکتور هم مرحله ابتدایی معامله تجاری که شرایط و قیمت های پیشنهادی را نشان می دهد. برای انجام معامله و ترتیب واردات کالا، این مجوز ثبت سفارش لازم است. بیمه کالا در زمان حمل و نقل ضروری است و بیمه نامه مربوطه باید تأمین شود. اگر کالا های خاصی از جمله مواد غذایی، دارویی و … باشند، پروانه بهره برداری مورد نیاز است. در صورتی که کالا جهت صادرات باشد، پروانه صادراتی الزامی است. به طور کلی، برای اظهار کالا ها باید به مقررات و قوانین مربوطه در کشور مقصد و کشور مبدا توجه شود و اسناد و مجوزهای مورد نیاز را به دقت تأمین کرد.
مراحل پر کردن اظهارنامه گمرکی
برای تهیه اظهارنامه گمرکی، ابتدا باید اطلاعات مورد نیاز را در فرم مخصوص وارد کنید. این فرم باید حاوی تمام جزئیات مربوط به کالا، شرکت واردکننده، ارزش کالا و دیگر موارد مرتبط باشد. طبق اطلاعیه ای که توسط گمرک جمهوری اسلامی ایران صادر شده است، اسناد ضمیمه به اظهارنامه های گمرکی تنها در صورتی قابل قبول هستند که اطلاعات مربوط به مشخصات کالا به‌طور کامل و مطابق با فرمت های استاندارد بین المللی وارد شوند. پس از تکمیل اظهارنامه به صورت دو نسخه و با قید امضا و تاریخ، همراه با سایر اسناد و مجوزهای لازم به گمرک تحویل داده می شود. سپس یک فرد ارزیاب اظهارنامه را فیزیکی بررسی می کند و تمام موارد در آن کنترل می شود تا نوع کالا برای بررسی تعرفه گمرکی مشخص گردد. هر نوع کالا دارای یک تعرفه گمرکی است که شامل عوارض و مالیات هایی است که دولت برای موارد مالی یا حمایتی از کالا های وارداتی دریافت می‌کند.
این تعرفه‌ها در نمانکلاتور گمرکی ثبت شده‌اند که شامل جدول حقوق و عوارض گمرکی و میزان مالیات برای انواع مختلف کالاها است. در صورتی که بخشی از اظهارنامه با محتوای کالا تفاوت داشته باشد، صاحب کالا ممکن است مورد جریمه قرار گیرد. همچنین، اگر صاحب کالا در هنگام نوشتن اظهارنامه از تعرفه کمتری برای عوارض استفاده کند که با واقعیت کالا مطابقت نداشته باشد، ممکن است مورد جریمه قرار گیرد. در صورتی که مشخصات محموله با موارد ذکر شده در اظهارنامه تطابق داشته باشد، ارزیاب امضا می‌کند و سپس اظهارنامه به کارشناس سیستم ارزیابی منتقل می‌شود. کارشناس نیز مطالب اظهارنامه را بررسی کرده و در صورت صحت آن را امضا می‌کند و به رئیس سرویس ارزیابی تحویل می‌دهد. رئیس سرویس ارزیابی پس از بررسی و درج موارد لازم، اظهارنامه را امضا کرده و برای واحد صندوق و صدور پروانه ارسال می‌کند. در این مرحله، صندوقدار مبلغ فیش پرداختی را با مبلغ محاسبه شده توسط سیستم مطابقت می‌دهد.
سخن آخر
در نتیجه، اظهارنامه گمرکی یکی از مهمترین اسناد مورد نیاز در فرآیند ورود و خروج کالاها به و از کشورها است. اهمیت این سند در تضمین صحت و درستی اطلاعات و مشخصات مربوط به کالاها بسیار بالاست. به طور کلی، نکات مهم درباره اظهارنامه عبارتند از، اظهارنامه باید به دقت و صحیح تکمیل شود. این امر اطمینان می‌دهد که اطلاعات مربوط به کالا، از جمله نوع، میزان، ارزش، و مشخصات فنی به درستی درج شده است. مسئولیت ارائه اظهارنامه به صورت کامل و صحیح بر عهده صاحب کالا یا نماینده قانونی او است. بدون ارائه اظهارنامه، کالاها نمی‌توانند از گمرک عبور کنند و ممکن است در این مراکز نگهداری شوند. اظهارنامه تضمین می‌کند که اطلاعات مربوط به کالاها، از جمله نوع، مقدار، ارزش، و مشخصات فنی به درستی اعلام شده است. صاحب کالا یا نماینده او باید اظهارنامه را به همراه تمام اسناد و مدارک مرتبط به گمرک ارائه دهد، از جمله گواهی‌ها، و سایر اسناد لازم.
